بازار مواد مصرفی پرینتر مملو از محصولات تقلبی، طرح و شارژ شدهای است که با قیمتهای وسوسهانگیز، کاربران را به خود جلب میکنند. استفاده از یک کارتریج غیراصلی، قماری است که در بهترین حالت به کیفیت چاپ شما آسیب میزند و در بدترین حالت، میتواند منجر به خرابی دائمی پرینتر شما شود.
بنابراین، تشخیص کارتریج اصل از تقلبی یک اقدام ضروری برای محافظت از سرمایهگذاری شما (یعنی خود دستگاه پرینتر) است. این مقاله جی پلاس آی تی به شما کمک میکند تا با نشانههای کلیدی کارتریجهای اصلی آشنا شوید و با اطمینان، محصولی باکیفیت را خریداری کنید.
آیا کارتریج مدل اصل و تقلبی دارد؟
وقتی برای خرید کارتریج اقدام میکنید، معمولاً با چهار دسته محصول روبرو میشوید:
- کارتریج اصلی: این کارتریج که با نامهای (Original – OEM) هم شناخته میشود، توسط همان شرکت سازنده پرینتر (مانند HP, Canon, GPlus و…) تولید شده است. این محصولات بالاترین کیفیت، بیشترین سازگاری و البته بالاترین قیمت را دارند.
- کارتریج تقلبی: این خطرناکترین نوع است. محصولی که توسط جاعلان ساخته شده و بستهبندی آن به طور کاملاً عامدانه شبیه به نسخه اصلی کپی شده است تا مشتری را فریب دهد. این کارتریجها از مواد داخلی بسیار بیکیفیت ساخته شدهاند، غیرقانونی هستند و بیشترین آسیب را به دستگاه میزنند.
- کارتریج طرح: این محصول که با نامهای (Compatible / Generic) هم شناخته میشود، تقلبی نیست. یک شرکت ثالث، کارتریجی را از صفر میسازد که با پرینتر شما سازگار است، اما آن را با نام تجاری و بستهبندی خود (و نه به اسم برند اصلی) میفروشد. کیفیت این محصولات بسیار متغیر است.
- کارتریج شارژ شده: یک کارتریج اصلی که پس از استفاده، جمعآوری شده، تمیز شده و مجدداً با تونر یا جوهر پر شده است.
تمرکز اصلی این مقاله بر تشخیص کارتریج اصل از تقلبی (یعنی تمایز بین گزینه ۱ و ۲) است. یکی از اشتباهات رایج هنگام خرید کارتریج این است که کاربران، محصول «طرح» (شماره ۳) را با «تقلبی» (شماره ۲) اشتباه میگیرند. محصول طرح، قانونی است اما محصول تقلبی، یک کلاهبرداری آشکار به شمار میرود.
روش های تشخیص کارتریج اصل از تقلبی
جاعلان روزبهروز در کپی کردن بستهبندیها حرفهایتر میشوند، اما تقریباً همیشه نشانههایی برای تشخیص باقی میگذارند. با بررسی این چهار بخش، میتوانید با اطمینان بالایی اصالت کالای خود را بسنجید.
بررسی بستهبندی و هولوگرام امنیتی
بستهبندی، اولین و مهمترین خط دفاعی شماست.
- هولوگرام امنیتی: تقریباً تمام برندهای معتبر از هولوگرامهای پیچیده استفاده میکنند. این هولوگرامها را به دقت بررسی کنید. برای مثال، هولوگرامهای HP با حرکت دادن، تغییر رنگ واضحی از سبز به آبی میدهند یا نوشتههای خاصی در آنها ظاهر و پنهان میشود. هولوگرامهای تقلبی معمولاً «مسطح» به نظر میرسند و در برابر تغییر زاویه نور، واکنش درستی نشان نمیدهند.
- کیفیت چاپ و مقوای جعبه: جعبههای اصلی با بالاترین کیفیت چاپ میشوند. متنها کاملاً واضح، رنگها دقیق و لوگوها شارپ هستند. در جعبههای تقلبی، اغلب شاهد رنگهای کدر، متنهای تار یا حتی غلطهای املایی خواهید بود. مقوای جعبه اصلی ضخیم و مستحکم است، در حالی که نمونههای تقلبی از مقوای نازک و بیکیفیت استفاده میکنند.
- نوار پلمب: کارتریجهای اصلی دارای یک نوار پلمب پلاستیکی (معمولاً رنگی، مانند نوار آبی HP) هستند که برای باز کردن باید آن را بکشید. در نمونههای تقلبی، این نوار یا وجود ندارد، یا بسیار بیکیفیت است و به راحتی پاره میشود، یا به نظر میرسد که قبلاً باز شده و دوباره چسبانده شده است.
- QR کد و شماره سریال: بسیاری از بستهبندیهای اصلی دارای یک QR کد هستند که میتوانید آن را با گوشی خود اسکن کنید تا به صفحه تأیید اصالت کالا در وبسایت سازنده هدایت شوید. همچنین، بررسی کنید که شماره سریال حک شده روی خود کارتریج با شماره سریال چاپ شده روی جعبه مطابقت داشته باشد.
بررسی کیفیت چاپ و عملکرد اولیه
برای این بخش، به موارد زیر دقت کنید.
- نشت مواد مصرفی: یک کارتریج اصلی کاملاً مهروموم شده است. اگر قبل از نصب یا بلافاصله پس از باز کردن پلمب، متوجه نشت پودر تونر در داخل کیسه یا روی بدنه کارتریج شدید، به احتمال زیاد با یک محصول تقلبی یا شارژی بیکیفیت روبرو هستید.
- کیفیت چاپ اولیه: محصولات اصلی از اولین برگه، چاپی بینقص، پررنگ و یکدست ارائه میدهند. کارتریجهای تقلبی معمولاً از همان ابتدا مشکلاتی مانند کمرنگ بودن چاپ، ایجاد لکههای تونر روی صفحه، خطوط عمودی یا افقی، یا پسزمینه خاکستری را نشان میدهند.
- هشدارهای پرینتر: پرینترهای امروزی دارای چیپستهایی هستند که با چیپ روی کارتریج ارتباط برقرار میکنند. اگرچه جاعلان این چیپها را نیز کپی میکنند، اما گاهی اوقات پرینتر بلافاصله پس از نصب کارتریج، هشداری مبنی بر “Non-Genuine Cartridge” (کارتریج غیراصلی) یا “Used Cartridge” (کارتریج استفادهشده) نمایش میدهد. البته این هشدار برای کارتریجهای طرح نیز نمایش داده میشود، اما اگر فروشنده محصول را به عنوان اصلی به شما فروخته، این یک نشانه خطر است.
بررسی کیفیت ساخت و جزئیات ظاهری
بدنه خود کارتریج پرینتر، رازهای زیادی را فاش میکند. سایر موارد عبارتند از:
- کیفیت پلاستیک بدنه: کارتریجهای اصلی از پلاستیک مرغوب با قالبگیری تمیز و دقیق ساخته شدهاند. سطح آنها یکدست و اغلب کمی براق است. کارتریجهای تقلبی معمولاً از پلاستیک بازیافتی کدر، دارای لبههای تیز یا ناهموار (پلیسه) و خطوخشهای ریز روی بدنه ساخته شدهاند.
- وزن کارتریج: اگرچه این روش دقیقی نیست، اما کارتریجهای تقلبی به دلیل استفاده از قطعات داخلی بیکیفیت یا پر شدن با تونر کمتر از حد استاندارد، اغلب به طور محسوسی سبکتر از نمونه اصلی احساس میشوند.
- پیچها و اتصالات: بدنه کارتریج اصلی به صورت یکپارچه و تمیز مونتاژ شده است. در نمونههای تقلبی یا شارژی که به عنوان اصل فروخته میشوند، ممکن است آثاری از باز شدن، چسبخوردگی در درزها، یا پیچهایی که زنگزده، ساییده یا ناهماهنگ هستند، مشاهده کنید.
- درام: در کارتریجهای لیزری، درام (غلتک معمولاً سبز یا آبیرنگ) باید کاملاً صاف، براق و بدون کوچکترین خط و خشی باشد. وجود هرگونه خراش یا لکه روی درام یک کارتریج نو، نشاندهنده تقلبی یا شارژی بودن آن است.
بررسی برچسبهای هوشمند و فناوری ضدتقلب
برندهای پیشرو، دائماً در حال ارتقای فناوریهای ضد تقلب خود هستند که در ادامه، برخی از آنها را مرور میکنیم.
- تأیید آنلاین: همانطور که قبلاً اشاره شد، سادهترین راه برای تشخیص کارتریج اصل از تقلبی، استفاده از ابزارهای آنلاین خود سازنده است. به وبسایت رسمی برند پرینتر خود بروید و شماره سریال روی هولوگرام امنیتی را وارد کنید. این سرویس به شما خواهد گفت که آیا این سریال معتبر است یا خیر.
- اپلیکیشنهای موبایل: برندهایی مانند HP اپلیکیشنهایی (مانند HP SureSupply) ارائه میدهند که به شما امکان میدهند هولوگرام امنیتی روی جعبه را مستقیماً با دوربین گوشی خود اسکن کنید. اپلیکیشن با تحلیل ویژگیهای هولوگرام، اصالت آن را تأیید یا رد میکند.
- ویژگیهای متغیر هولوگرام: به دستورالعملهای روی جعبه برای بررسی هولوگرام دقت کنید. برای مثال، در بسیاری از هولوگرامها، با کج کردن جعبه به چپ و راست، یک تصویر خاص باید در جهت مخالف حرکت کند یا با کج کردن به بالا و پایین، رنگ آن باید به طور کامل تغییر کند. هولوگرامهای تقلبی در اجرای دقیق این افکتها ناتوان هستند.
اهمیت استفاده از کارتریج اصلی
شاید قیمت پایین کارتریج تقلبی وسوسهانگیز باشد، اما دلایل محکمی وجود دارد که چرا استفاده از کارتریج اصلی در بلندمدت بسیار بهصرفهتر است:
- محافظت از سلامت پرینتر: این مهمترین دلیل است. تونر تقلبی میتواند به دلیل داشتن نقطه ذوب نامناسب، به واحد فیوزر (Fuser) پرینتر آسیب بزند (که یکی از گرانترین قطعات دستگاه است). جوهر تقلبی میتواند هد پرینتر را مسدود کرده و آن را به طور کامل از کار بیندازد.
- حفظ گارانتی دستگاه: اگر پرینتر شما نو و تحت گارانتی است، استفاده از کارتریج تقلبی یا غیراصلی که منجر به خرابی دستگاه شود، همیشه گارانتی شما را باطل خواهد کرد.
- دستیابی به ظرفیت چاپ واقعی: کارتریج اصلی تضمین میکند که تعداد صفحات اعلامشده (مثلاً ۱۵۰۰ برگ) را چاپ کند. کارتریجهای تقلبی اغلب با تونر یا جوهر کمتری پر میشوند و ممکن است تنها نیمی از این تعداد را چاپ کنند، که در عمل هزینه هر برگ شما را بالاتر میبرد.
- تضمین کیفیت چاپ: با کارتریج اصلی، شما از اولین تا آخرین برگ، کیفیتی ثابت، پررنگ و واضح دریافت میکنید. محصولات تقلبی معمولاً با افت کیفیت شدید در طول مصرف همراه هستند.
جمعبندی
وسوسه خرید کارتریج ارزانقیمت قابل درک است، اما ریسکهای پنهان آن (از آسیب دائمی به پرینتر گرفته تا از دست دادن گارانتی و کیفیت چاپ پایین) ارزش این صرفهجویی کوتاهمدت را ندارد. بهترین روش برای تشخیص کارتریج اصل از تقلبی، ترکیبی از بررسی دقیق بستهبندی و هولوگرام، و خرید صرفاً از نمایندگیهای مجاز و فروشندگان معتبر است. برای اطمینان کامل از سلامت دستگاه و کیفیت چاپ، همیشه توصیه میشود از کارتریجهای اصلی سازگار با پرینتر خود استفاده کنید؛ به عنوان مثال، استفاده از کارتریج پرینتر GPlus برای پرینترهای جی پلاس، تضمینکننده آرامش خاطر، حداکثر کارایی و محافظت کامل از سرمایه سختافزاری شماست.
تفاوت کارتریج «تقلبی» (Fake) و «طرح» (Compatible) چیست؟
کارتریج تقلبی (Fake) به صورت غیرقانونی و با فریب مشتری، خود را به جای برند اصلی جا میزند (با بستهبندی و لوگوی کپیشده). اما کارتریج طرح یک محصول قانونی از یک شرکت ثالث است که با برند و بستهبندی خودش به فروش میرسد و ادعایی مبنی بر اصلی بودن ندارد.
آیا پرینتر من میتواند کارتریج تقلبی را تشخیص دهد؟
گاهی اوقات بله، اما همیشه خیر. جاعلان در کپی کردن چیپهای الکترونیکی مهارت پیدا کردهاند. پرینتر شما به احتمال زیاد کارتریج «طرح» را به عنوان «غیراصلی» (Non-Genuine) شناسایی میکند، اما ممکن است فریب یک کارتریج تقلبی بسیار حرفهای را بخورد.
آیا قیمت بسیار ارزان کارتریج همیشه نشانه تقلبی بودن است؟
بله. تولید کارتریج اصلی فرآیندی پرهزینه است. اگر قیمتی که به شما پیشنهاد میشود به طور قابل توجهی (مثلاً ۵۰ درصد) ارزانتر از قیمت معمول بازار است، تقریباً به طور قطع آن محصول یا تقلبی است یا شارژ شدهای است که به عنوان نو فروخته میشود.
