کارتریج Cartridge مخزنی است که جوهر یا تونر را در خود جای داده و طرحها و نوشتهها را روی کاغذ چاپ میکند. شناخت انواع کارتریج و تفاوتهای میان آنها، کلید اصلی برای دستیابی به چاپ باکیفیت، کاهش هزینهها و حفظ سلامت دستگاه چاپگر است. بسیاری از کاربران هنگام خرید پرینتر، تنها به قیمت دستگاه توجه میکنند، غافل از اینکه هزینه اصلی در طول زمان، مربوط به تعویض یا شارژ کارتریج خواهد بود.
انتخاب اشتباه کارتریج میتواند منجر به چاپهای بیکیفیت، خشک شدن جوهر یا حتی آسیب جدی به پرینتر شود. در این مقاله جی پلاس آی تی با انواع کارتریج و تفاوتهای میان مدلهای لیزری و جوهرافشان آشنا میشوید. همچنین، کاربردهای خاص هرکدام و نکات طلایی نگهداری را بررسی خواهیم کرد.
معرفی انواع کارتریج
به طور کلی، کارتریجها بر اساس تکنولوژی چاپی که پرینتر از آن استفاده میکند، به دو دسته تقسیم میشوند. در این بخش به معرفی انواع کارتریج پرداخته شده است.
۱. کارتریج جوهرافشان (Inkjet Cartridge)
این نوع کارتریج Cartridge مخصوص پرینترهای جوهرافشان است. درون این مخازن، جوهر مایع (که ترکیبی از آب، رنگدانه و مواد شیمیایی است) قرار دارد. این کارتریجها معمولاً در دو نوع سیاه و رنگی (شامل سه رنگ اصلی آبی، قرمز و زرد) عرضه میشوند. فرآیند چاپ در این مدل به این صورت است که قطرات بسیار ریز جوهر از طریق نازلهای میکروسکوپی روی کاغذ پاشیده میشوند.
۲. کارتریج لیزری یا تونر (Laser/Toner Cartridge)
این نوع کارتریج مخصوص پرینترهای لیزری است. برخلاف مدل قبلی، در اینجا خبری از مایع نیست. ماده مصرفی در این کارتریجها، پودری بسیار ریز و فشرده به نام «تونر» است که خاصیت مغناطیسی دارد و معمولاً از ترکیب کربن، پلیمر و رزین ساخته میشود. در فرآیند چاپ لیزری، این پودر توسط الکتریسیته ساکن روی درام جذب شده و سپس با حرارت و فشار روی کاغذ ذوب و حک میشود.
کاربرد هر نوع کارتریج چیست؟
هر کدام از انواع کارتریج برای هدف خاصی طراحی شدهاند. دانستن اینکه چگونه کارتریج مناسب با پرینتر خود را انتخاب کنیم، به افزایش عمر دستگاه و حفظ کیفیت چاپ کمک میکند.
کاربرد کارتریج جوهرافشان
- چاپ عکس باکیفیت: اگر عکاس هستید یا میخواهید تصاویر با وضوح بالا، جزئیات دقیق و طیف رنگی گسترده چاپ کنید، جوهرافشان گزینه اصلی است. قابلیت ترکیب رنگ مایع، سایهروشنهای طبیعیتری ایجاد میکند.
- استفاده خانگی کمحجم: برای خانوادههایی که گاهگاهی نیاز به چاپ تکالیف مدرسه یا تصاویر رنگی دارند.
- چاپ روی مدیاهای مختلف: این کارتریجها قابلیت چاپ بهتری روی انواع کاغذهای گلاسه، مات و حتی پارچه دارند.
کاربرد کارتریج لیزری
- چاپ اسناد متنی: متون چاپ شده با تونر، لبههای تیز، مشکی عمیق و وضوح فوقالعادهای دارند که برای اسناد اداری و رسمی ایدهآل است.
- حجم کاری بالا: دفاتر، شرکتها و مدارس که روزانه صدها برگ چاپ میکنند، به سرعت و ظرفیت بالای تونر نیاز دارند.
- ماندگاری و دوام: اسناد چاپ شده لیزری در برابر نور و رطوبت مقاومتر هستند و پودر تونر برخلاف جوهر، تاریخ انقضا ندارد و خشک نمیشود.
ویژگیهای مهم کارتریج پرینتر
هنگام بررسی کارتریج پرینتر، با اصطلاحات و ویژگیهایی روبرو میشوید که تعیینکننده کیفیت و قیمت آن هستند. شناخت این ویژگیها به شما کمک میکند تا خرید دقیقتری داشته باشید.
- ظرفیت چاپ (Page Yield): این عدد نشان میدهد که یک کارتریج با یکبار پر شدن، چند صفحه استاندارد (معمولاً با پوشش ۵ درصد) را میتواند چاپ کند. کارتریجهای لیزری معمولاً ظرفیت بسیار بالاتری (از ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰۰ برگ) نسبت به جوهرافشانها (۱۰۰ تا ۵۰۰ برگ) دارند.
- اصل یا طرح بودن (OEM vs. Compatible):
- کارتریج اورجینال (OEM): توسط شرکت سازنده پرینتر تولید شده و کیفیت تضمینشده و قیمت بالایی دارد.
- کارتریج طرح: توسط شرکتهای ثالث تولید میشود. قیمت مناسبتری دارد اما کیفیت آن متغیر است. استفاده از برندهای معتبر مانند کارتریج جی پلاس تضمین میکند که در کنار قیمت مناسب، کیفیت و سازگاری کامل با دستگاه حفظ شود.
- کیفیت درام (در کارتریجهای لیزری): در بسیاری از مدلهای لیزری، درام (قطعه استوانهای حساس به نور) بخشی از کارتریج است. سلامت و کیفیت سطح درام مستقیماً بر شفافیت چاپ تأثیر میگذارد.
- خشک نشدن (ویژگی خاص تونر): یکی از بزرگترین مزایای تونر این است که اگر ماهها از پرینتر استفاده نکنید، خشک نمیشود؛ در حالی که جوهر مایع مستعد خشک شدن و بستن نازلهاست.
نحوه نگهداری صحیح انواع کارتریج
حتی بهترین کارتریجها نیز اگر به درستی نگهداری نشوند، عملکرد خود را از دست میدهند. رعایت این نکات ساده، عمر مواد مصرفی شما را افزایش میدهد.
۱. نگهداری کارتریج جوهرافشان
- استفاده مداوم: مهمترین قانون این است که نگذارید پرینتر بیکار بماند. حداقل هفتهای یکبار یک صفحه چاپ کنید تا مانع خشک شدن جوهر در هد پرینتر شوید.
- خاموش کردن صحیح: همیشه پرینتر را با دکمه پاور خاموش کنید. این کار باعث میشود هد چاپ در جایگاه پارک خود قرار گیرد و از خشک شدن آن جلوگیری شود.
۲. نگهداری کارتریج لیزری
- تکان دادن کارتریج: اگر متوجه شدید چاپها کمرنگ شدهاند، کارتریج را خارج کرده و به آرامی چند بار به صورت افقی تکان دهید. این کار پودر تونر را دوباره پخش کرده و ممکن است بتوانید دهها صفحه دیگر نیز چاپ کنید.
- دوری از نور و رطوبت: تونر به شدت به رطوبت و نور مستقیم خورشید حساس است. کارتریجها را تا لحظه استفاده در بستهبندی تیره و در جای خشک و خنک نگهداری کنید.
- لمس نکردن درام: هرگز سطح سبز یا آبیرنگ درام را لمس نکنید. چربی انگشتان شما میتواند باعث ایجاد لکه در چاپ شود.
نکات مهم برای خرید کارتریج پرینتر
خرید کارتریج میتواند چالشبرانگیز باشد، به خصوص با وجود نمونههای تقلبی فراوان در بازار. برای یک خرید مطمئن، این چکلیست را دنبال کنید:
- سازگاری با مدل پرینتر: دقیقترین راه، چک کردن کد فنی روی کارتریج قدیمی یا دفترچه راهنمای پرینتر است. یک شماره مدل اشتباه به معنای عدم کارکرد کارتریج خواهد بود. برای مثال، اگر از پرینتر تک کاره جی پلاس GP-G123DN استفاده میکنید، حتماً مدل دقیق سازگار را انتخاب کنید که ظرفیت چاپ ۶۰۰۰ برگ را ارائه میدهد و مخصوص این دستگاه طراحی شده است.
- بررسی هولوگرام و بستهبندی: کارتریجهای اصلی و باکیفیت دارای بستهبندی پلمپ شده، باکیفیت و هولوگرامهای امنیتی هستند. از خرید کارتریجهایی با بستهبندی مخدوش یا باز شده خودداری کنید.
- توجه به تاریخ انقضا (برای جوهرافشان): کارتریجهای جوهری تاریخ مصرف دارند. خرید یک کارتریج قدیمی، حتی اگر پلمپ باشد، ممکن است منجر به کیفیت چاپ پایین یا خشک بودن جوهر شود.
- قیمت در برابر کارایی: همیشه قیمت را نسبت به تعداد صفحاتی که کارتریج چاپ میکند (Page Yield) بسنجید. گاهی یک کارتریج ارزانقیمت ظرفیت بسیار کمی دارد و در نهایت گرانتر تمام میشود.
- گارانتی و خدمات: خرید از برندهای معتبر که کارتریجهای خود را ضمانت میکنند، ریسک خرابی و هدر رفت پول را به صفر میرساند.
جمعبندی
شناخت انواع کارتریج و تفاوتهای میان مدلهای لیزری و جوهرافشان، اولین گام برای داشتن تجربهای بیدردسر از چاپ است. در حالی که کارتریجهای جوهرافشان برای چاپ عکس و استفادههای رنگی مناسباند، کارتریجهای لیزری (تونر) بهترین گزینه در محیطهای اداری برای چاپ سریع و بادوام متون هستند. نگهداری صحیح و انتخاب دقیق مدل سازگار، کیفیت خروجی را تضمین میکند و عمر دستگاه شما را نیز افزایش میدهد. همچنین، اطلاع از نحوه آموزش شارژ کارتریج به صورت گام به گام به شما کمک میکند تا بدون آسیب به چاپگر، فرآیند شارژ کارتریج را بهدرستی و با اطمینان انجام دهید.
در این میان، برند جی پلاس با ارائه کارتریجهای باکیفیت و سازگار با استانداردهای جهانی، خیال کاربران ایرانی را راحت کرده است. کارتریجهای جی پلاس با ظرفیت چاپ بالا، کیفیت ساخت عالی و ضمانت معتبر، تعادلی ایدهآل بین قیمت و کیفیت برقرار کردهاند.
آیا میتوان کارتریج لیزری را شارژ کرد؟
بله، کارتریجهای لیزری قابلیت شارژ مجدد (Refill) دارند. اما این کار باید توسط متخصص و با پودر تونر مرغوب انجام شود. شارژ غیراصولی میتواند باعث ریزش پودر در دستگاه و آسیب به قطعات داخلی پرینتر شود.
تفاوت کارتریج استارتر با کارتریج معمولی چیست؟
کارتریج استارتر، کارتریجی است که هنگام خرید پرینتر نو درون جعبه قرار دارد. این کارتریجها معمولاً ظرفیت کمتری (حدود ۳۰ تا ۵۰ درصد ظرفیت استاندارد) دارند و صرفاً برای راهاندازی اولیه و تست دستگاه تعبیه شدهاند.
چرا پرینتر بعد از تعویض کارتریج، ارور میدهد؟
این مشکل معمولاً مربوط به چیپست (تراشه) کارتریج است. ممکن است پلاستیک محافظ روی چیپست جدا نشده باشد یا کارتریج به درستی در جای خود قفل نشده باشد.










